سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان با موضوع “جهاد تبیین و ضرورت اصلاح برداشت های ناروا از دین”، جلسه نوزدهم، سال ۱۴۰۱
در مقابل تلقی های ناروا از دین، چه تلقی هایی از دین صحیح هستند؟ منظور ما از تلقی آن برآورد کلی و آن نگرشی است که در انسان ایجاد می شود و در اثر حجم اطلاعات انبوهی که در ابعاد مختلف به ذهن انسان وارد شده است. ما هر تلقی ای از دین داشته باشیم، دو تلقی مهم را بیان کردیم، یکی تلقی دانشی داشتن از دین است، چون دین چیزی نیست جز پرده برداری از واقعیت‌های عالم هستی، ایمان به غیب هم چیزی نیست جز اطلاع از یک واقعیت بزرگ که غیب است و ما با حواس مادی نمی توانیم آن را درک کنیم، هرچه یک واقعیت بزرگتر باشد به قداست نزدیکتر است. قداست چیزی نیست که قرآن و دین را از واقعیت خارج کند. در نقد تفکر غرب ما باید این اشتباه را کنار بگذاریم، غربی‌ها ماتریالیست نیستند بلکه غربی ها با فرهنگشان مادیات را نابود کرده اند. اما ما هم مادیات را می‌بینیم و هم واقعیت‌های فرامادی را می بینیم. یکی از ویژگی‌های مهم دین، این است که دین متناسب با افراد مختلف طراحی شده است و هر کسی باید دین خودش را پیدا کند، اما این به معنای نسبی گرایی نیست. تلقی ما باید اینگونه باشد که دین حتی تفاوت آدمها را هم به رسمیت شناخته است و دین در مقابل انواع انسان ها انعطاف پذیر است. از دیگر ویژگی‌های دین این است که مقداری ابهام در دین است و نیاز به تعقل و تفکر دارد، انسان باید بر اساس عقل دینداری کند، دین یک واقعیت است و ما باید در نقد تمدن غرب باید احتیاط کنیم که به بیراهه نرویم. دین یک امر طبیعی است و اختلاف بین افراد را در نظر می‌گیرد فلذا داوری کردن در مورد دین امری دشوار است. دین یک امر زیباست و اولین عامل زیبایی دین، پیچیدگی ای هست که در دین هست.
