سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان با موضوع “جهاد تبیین و ضرورت اصلاح برداشت های ناروا از دین”، سال ۱۴۰۱
جلسه هشتم: در جلد اول رساله ای که به احکام عبادات اختصاص دارد، شهید صدر قبل از اینکه عبادات را مطرح کند، نیاز انسان به عبادات را مطرح میکند و می گوید انسان ها از روی نیاز است که به تکلیف می رسند. وقتی شما اول نیاز فردی و اجتماعی را می بینید و بعد به سراغ یک برنامه برای رفع نیازهای تان می روید، آن هنگام با خدا و رسول خدا و با اعتقاد به خدا و رسولش هم مواجه می شوید. در زمان پیامبر هم اختلافات بر سر اعتقادات نبود، بلکه مخالفان نگران موقعیت و امکانات اجتماعی خودشان بودند. شهید صدر گرایش شان این است که باید دین را یک امر واقعی تلقی کرد بهشت و جهنم هم انگیزه را تقویت می کنند. رسول خدا بعد از اینکه مدینه را شکل میدهند و صلح برقرار میکنند، تجارت را رونق میدهند و در مدینه بازارسازی میکنند، اینها حقایقی است که به ما گفته نشده است. شهید صدر معتقد است که باید وقتی سراغ قرآن می رویم بتوانیم نظریه علمی استخراج کنیم، یعنی به روش تجربی هم بتوانیم اثبات کنیم. قرآن ما را راهنمایی میکند. تکرار و تاکید زیادی بر عقیده، طبق قرآن غلط است. این تقواست که موجب عاقبت به خیری انسانها می شود. ایمان باید تقویت کننده تقوا باشد و بالاتر از آن حتی خود تقوا، ایمان می آورد. بی ایمانی، نتیجه فساد اخلاق است. در قرآن داریم کسانی که کار بد انجام می دهند عاقبت شان به گونه ای می شود که آیات الهی را تکذیب میکنند. در واقع روایات به ما میگویند اگر هم دین نباشد، کسی که وجدان داشته باشد، راحت ایمان می آورد. تقوا یعنی دقت و مراقبت. دین میخواهد مراقبت اکثریت آدم ها را بالا ببرد. ما باید کارکردهای دین را بررسی کنیم تا بهتر بتوانیم به دین عمل کنیم تا به آرامش برسیم. اعتقاد می آید تا همه ضرورت هایی را که فایده فردی و اجتماعی دارد را تقویت کند.
