در میان آشفته بازار و حال ناخوش مردم در اوج کرونا محمد صادق، طلبه جوان اردبیلی بی‌منت لباس غساله‌ها را برتَن کرد و به سوی کمک به مردم شتافت. با دستان خود پیکرهای، بی‌جان را غسل داد و راهی خانه ابدی کرد. او، حال در کوچه پس کوچه‌های شهر برای کمک به نیازمندان تلاش می‌کند.
لباس مخصوص کارش را می‌پوشید، دستکش زرد رنگش را به دستش می‌کرد و به سراغ کارش می‌رفت. بوی کافور تُرش با دم و نَم گرم آب را خودش انتخاب کرده بود، چرا که برای خدمت بی‌منت آمده بود و اعتقاد داشت نباید، پیکر مومنان روی زمین بماند.
به گزارش مرکز رسانه بنیاد هدایت، حجت الاسلام محمدصادق قاسمی، راهیار بنیاد هدایت در استان اردبیل است که به همراه ۵ تَن از دوستانش، زمانی که دیدند غساله‌ها در ترس و وحشت نمی‌تواند اموات کرونایی را غسل دهند، خودشان لباس غساله‌ها را بر تَن کردند و کارشان، غسلِ پیکرهای بی‌جانی شد که کرونا نفس‌شان را قطع کرده بود.
در میان آشفته بازار کرونایی و حالِ ناخوش شهر و مردمانش، جوانان زیادی بی‌منت و جهادی‌وار پای کار آمدند؛ در این بین حضور طلاب جهادی برای خدمت‌رسانی به مردم هم چشمگیر بود. طلابی که خود را از مردم می‌دانند و برای کمک به مردم از هیچ کاری واهمه ندارند.
محمدصادق قاسمی، سال‌هاست که در کارهای فرهنگی و اجتماعی به همراه گروه تبلغی کوثر فعالیت می‌کند، کرونا این ویروس منحوسی که جهان را دگرگون کرد باعث شد تا اتحاد و همدردی مردم بیش‌ازپیش تقویت شود. همدردی که در آن، از ضدعفونی معابر تا توزیع اقلام بهداشتی و غسل اموات کرونایی را می‌توان نام برد.
به سراغ آقای قاسمی رفتم، کسی که با آغاز کرونا در حالی که در شهر قم مشغول به تحصیل بود به اردبیل، شهر مادری خود آمد و در همان روزهای اول، برای کمک به مردم دست به‌کار شد. یکی از اقدامات شاخص طلبه جوان اردبیلی، حضور در غسالخانهها و غسل اموات کرونایی است.
روایت اول؛ جای خالی تبلیغات نوین فرهنگی در استان اردبیل به شدت خالی بود
فارس: خودتان را معرفی کنید و از فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی خود بگویید؟
حجت الاسلام قاسمی: متولد ۱۳۶۸ هستم، سال ۱۳۸۸ وارد حوزه علمیه قم شدم و تحصیلاتم را تا سطح سه حوزه ادامه دادم. سال ۱۳۹۳ با هدف فعالیت در بخش فرهنگ، به اتفاق ۱۵ تَن از طلاب اردبیلی، گروه تبلیغی کوثر را زیر نظر، تبلیغات اسلامی استان اردبیل ایجاد کردیم، اعضای این گروه همگی اردبیلی بودند اما تعدادی از ما در استان قم به تحصیل مشغول بودیم که زمان اوقات فراغت در اجرای برنامهها مشارکت می‌کردیم.
تا قبل از اینکه، گروه کوثر را راه‌اندازی کنیم به اتفاق تعدادی از دوستان به‌صورت سنتی در بحث تبلیغی- فرهنگی فعالیت داشتیم. اما جای خالی تبلیغات نوین فرهنگی در استان اردبیل به شدت خالی بود بخاطر همین خلا، گروه تبلیغی را تشکیل دادیم و برنامه‌های فرهنگی- تبلیغی خود را به اماکن عمومی بردیم.
به مرور کلاسهای فرهنگی با عنوان گفتمان دینی در مدارس و بعدها در مساجد برپا کردیم. بعد از مدتی هم، به اجرای برنامهها به صورت محله محور روی آوردیم. سال ۱۳۹۶ تصمیم گرفتیم به حوزه آسیب‌های اجتماعی هم ورود کنیم که محله محور بودن برنامهها، در این مورد کمک حال ما شد.
محله محور بودن برنامهها باعث می‌شد تا با خانواده‌ها هم در ارتباط باشیم. در همین سال فعالیت ما در مساجد شهر با اجرای برنامهها و مسابقات مختلف فرهنگی، قرآنی و دینی بیش‌ازپیش گسترش یافت.
برنامه‌های مختلفی در هر دو حوزه در مناطق محروم شهر اردبیل اجرا شد. سعی می‌کردیم برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی را کنار هم اجرا کنیم چرا که اعتقاد داشتیم در این صورت بهتر می‌توانیم به کودکان و خانواده‌ها کمک کنیم.
فارس: چه چیزی باعث شد تا وارد اجرای برنامهها در حوزه فرهنگی و اجتماعی شدید؟
قاسمی: احساس کردم در این حوزه کمبودهایی در جامعه داریم که باید وارد کار شویم و در راستای کاهش معضلات و تنش‌های فرهنگی و اجتماعی تلاش کنیم. قطعا با آموزش می‌توان جلوی مشکلات فرهنگی و اجتماعی را گرفت و به مرور زمان کاهش داد. زمانی که می‌توان با آموزش درست و به موقع در راستای ارتقای فرهنگ و کاهش معضلات گام برداشت باید تلاش‌مان را مضاعف می‌کردیم.
روایت دوم؛ حضور در میدان برای جنگ با کرونا/ از ضدعفونی معابر تا توزیع ماسک
فارس: فعالیت شما با شروع ویروس کرونا چه تغییری کرد؟
قاسمی: با شیوع ویروس کرونا، فعالیت‌های حضوری ما در حوزه فرهنگی و اجتماعی کاهش چشمگیری داشت. اما شیوع کرونا باعث تعطیلی فعالیت ما نشد بلکه با نیازسنجی جامعه به‌خصوص مناطق محروم شهر اردبیل؛ برای کمک و دستگیری از مردم پرداختیم. در اوایل کرونا و به دلیل ترس مردم از این بیماری کوچکترین کمک هم می‌توانست دلگرمی برای مردم باشد.
اوایل کرونا، اصلی‌ترین نیاز مردم و همشهریان، ماسک و دستکش و ضدعفونی کردن معابر و اماکن عمومی شهری بود. به اتفاق دوستان کارمان را با ضدعفونی کردن محیط‌های مختلف در مناطق محرم شروع کردیم و بعدها به توزیع ماسک و دستکش و اقلام بهداشتی مورد نیاز روی آوردیم.
کمبود امکانات بهداشتی به خصوص در مناطق محروم و حاشیه شهر اردبیل مشهود بود. در کنار تامین اقلام بهداشتی برای مردم، در راستای چگونگی مقابله با کرونا برنامه‌ریزی کردیم و با حضور در مناطق مختلف، آموزش‌های لازم را به خانواده‌ها دادیم، این اقدامات ما تا زمانی که نیاز بود تدوام داشت.
در طول کرونا با مشارکت روحانیون استان، مردم و خیرین در راستای کمک مومنانه و توزیع بسته‌های معیشتی هم فعالیت کردیم و سعی کردیم کمک حال خانواده‌هایی باشم که به‌خاطر کرونا آسیب دیده بودند.
روایت سوم؛ جهاد در گمنامی، بوی کافور و بازی با جان
فارس: زمانی که همه از کرونا ترس داشتند، شما برای غسل اموات کرونا وارد غسالخانهها شدید؟
قاسمی: بله درسته، اوایل شیوع کرونا به خاطر اینکه غساله‌ها، ترس از کرونا داشتند و نمی‌توانستند در غسالخانهها به کار خود بپردازند تصمیم گرفتیم تا با حضور در صحنه، کمک حال این قشر باشیم. اعتقاد دارم هر کجا که نیاز است باید حضور داشته باشیم و این حضور نباید متخص به روزهای خاص و اقدامات فرهنگی باشد.
هرکسی می‌تواند در بحث اقدامات فرهنگی با اجرا و برگزاری برنامهها، مشارکت داشته باشد اما مهم این است که در شرایط سخت در کنار مردم باشیم و با روحیه جهادی وارد میدان شویم. حضور ما در غسالخانه شهر اردبیل از هفتم فروردین با حضور پنج روحانی آغاز شد.
بعد از طرح ماجرا و اقدام برای گرفتن مجور حضور در غسالخانه و غسل اموات کرونا حدود دو هفته‌ای زمان برد. چرا که در این مدت هماهنگی‌ها لازم باید صورت می‌گرفت و لباس و دستکش مخصوص تهیه می‌کردند.
حضور ما در غسالخانه اردبیل به مدت دو هفته طول کشید، و زمانی که ترس غساله‌ها فرو ریخت و به سرکار خود برگشتند ماهم کار را تحویل دادیم. البته تحویل کار در غسالخانه اردبیل به منظور اتمام ماموریت ما نبود بلکه، بعد از شهر اردبیل در شهرهای گرمی، مشگین‌شهر و پارس‌آباد نیز حضور پیدا کردیم و مدتی به عنوان غساله مشغول به کار شدیم.
در طی این مدت، من و دوستانم یک‌ماه نتوانستم خانواده خود را ببنیم به‌خاطر اینکه بعد از دو هفته کار در غسالخانه، دو هفته هم در قرنطینه کامل بودیم و تنها ارتباط ما با خانواده از طریق تماس تلفنی بود. دوری از خانواده به هر حال سخت و طاقت فرسا بود ولی خدمت به مردم در شرایط بحرانی و سخت به نظرم توفیقی بود که نصیب هرکسی نمی‌شد.
خانواده‌ها در ابتدا به خاطر ترس از کرونا، مخالف بودند ولی بعد از صحبت متقاعد شدند و برای ما آرزوی سلامتی کردند. در این بین البته یکی از دوستان‌مان هم به علت مخالفت خانواده نتوانست در غسالخانه کنار ما باشد، هرچند تمام فکرش پیش ما بود.
یکی از دلایلی که باعث شد از قم به اردبیل بیایم، این بود که دوست داشتم در شهر مادری‌ام، به همشهریان خدمت کنم. چرا که اردبیل شهر مادری من است و اهالی و حال اهالی مردم برای من خیلی مهم است.
در ایام سخت کرونا قطعا همه ما باید به همدیگر کمک می‌کردیم. این کمک‌ها می‌توانست معنوی یا مادی باشد مهم این بود که دستگیری از نیارمندان را سرلوحه کارهای خود قرار دهیم. دیروز در جبهه‌های حق علیه باطل، شهدا از جان خود گذشتند و امروز این وظیفه ما، جوانان امروزی است که در شرایط سخت کنار مردم باشیم.
روایت چهارم؛ کوچه به کوچه برای کمک به اقشار آسیب دیده
فارس: فعالیت شما به این‌جا ختم نشد بلکه به بحث کمک مومنانه هم ورود کردید؟
قاسمی: با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان در سال ۱۴۰۰ و در پی فرمایشات رهبر معظم انقلاب در خصوص کمک‌های مومنانه، به اتفاق دوستان تصمیم گرفتیم وارد میدان شویم. محوریت اصلی ما در بحث کمک‌های مومنانه محلات محروم و حاشیه شهر اردبیل بود برای همین شناسایی خانواده‌های نیازمند در دستور کار قرار گرفت.
تمامی اعضای گروه تبلغی کوثر با حضور در مناطق محروم به صورت میدانی با خانواده‌های کم برخوردار ارتباط برقرار کردیم و با نیاز سنجی دست به کار شدیم. چرا که اعتقاد داریم طلاب باید در خط مقدم کمک به مردم باشد.
در بحث کمک‌های مومنانه با بهره‌گیری از ظرفیت مردم و خیرین توانستیم بسته معیشتی زیادی را طی چندین مرحله در مناطق حاشیه شهر اردبیل توزیع کنیم. البته این فعالیت ما همچنان ادامه دارد و تاز مانی که لازم باشد در راستای کمک به اقشار کم درآمد کمک خواهیم کرد.
البته در زمان کرونا هم به مباحث فرهنگی ادامه دادیم. چون مدارس دایر نبود و نمی‌توانستیم در مساجد حضور داشته باشیم با تهیه بروشور و کالا برگ‌های کوچک، برنامه‌های خود را ادامه دادیم. در این بروشورها علاوه بر جگونگی مقابله با ویروس منحوس کرونا، به مباحث فرهنگی و تربیتی کودکان در ایام کرونا هم می‌پرداختیم.
تنها امید و آرزویمان این بود که کودکان و خانواده‌ها در این دوره سخت که ارتباط با بیرون به حداقل رسیده بود دچار آسیب روحی و روانی نشود. خدا را رو شکرش شاهد فروکش کردن کرونا و برگشتن زندگی و امور به روال عادی خود هستیم و بنابراین ما هم فعالیت‌های قبل از کرونا را به صورت جدی‌تر در پیش خواهیم گرفت.
روایت پنجم؛ اجرای برنامه‌های فرهنگی و دینی در امکان تفریحی
فارس: برای آینده چه برنامه‌ای دارید؟
قاسمی: یکی از اهداف مجموعه، اجرای برنامه‌های فرهنگی و دینی را در مناطق تفریحی است. این برنامهها در راستای گسترش برنامه‌های فرهنگی و دینی در اماکن عمومی و سطح شهر اجرا خواهد شد. اجرای مسابقات مختلف در بین کودکان و نوجوانان در این برنامهها لحاظ می‌شود.
دوست داریم برنامه‌های خود را در مناطق تفریحی و گردشگری شهرستان‌های استان نیز اجرا کنیم. با فروکش کردن کرونا قطعا فعالیت‌های ما هم دوباره به‌صورت حضوری و چهره‌به‌چهره، شروع خواهد شد و با قدرت تمام مثل سابق پیش خواهیم رفت.
روایت ششم؛ نبود شبکه منسجم در حوزه فرهنگی و اجتماعی ضعف بزرگی است
فارس: آقای قاسمی، در طی سال‌ها تلاش در حوزه فرهنگی و اجتماعی به‌نظر اصلی‌ترین کمبود در این حوزه چه چیزی است؟
قاسمی: نبود شبکه منسجم جهت اجرای برنامه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی در سطح استان اردبیل اصلی‌ترین مشکل در این بخش می‌باشد. تمام ادارات، نهادها و ارگان‌های برای حل مشکلات اجتماعی و فرهنگی برنامه مختلفی را اجرا می‌کنند، اجرای این برنامهها نیاز است ولی مهم‌تر از اجرا، هدفمند بودن برنامهها است.
اگر یک برنامه منسجم وجود داشته باشد قطعا می‌توانیم بهتر و بیشتر نتیجه بگیریم. برنامهها طوری برنامه‌ریزی شود که مناطق مختلف اولویت‌بندی شوند و تمامی ارگان‌ها و نهادها در زمان و مدت مشخص برای یک منطقه خاص تلاش کنند.
از نظر من برنامه‌ریزی و اجرای برنامهها در مدت مشخص و در یک منطقه خاص، بهتر از اجرای برنامه‌های متعدد در مناطق مختلف خواهد داشت. تمامی ادارت و نهادها و موسسات مردم نهاد در یک بازه زمانی خاص،روی یک موضوع و یک محله تمرکز کنند در این صورت بهتر می‌توانیم به نتیجه برسیم.
روایت آخر؛ چهره‌های خندان و روزهای رویایی بدون ماسک
فارس: آرزو و خواسته شما چیست؟
قاسمی: اتمام کرونا و روزهای بدون ماسک آرزوی قلبی همه مردم جهان است ان‌شاالله به لطف خداوند، روز خداحافظی با ماسک نزدیک است.
تمام خواسته‌ام این است که اقدامات و تلاش ما مورد قبول خداوند قرار گیرد، امیدوارم روزی برسد که در حوزه اجتماعی و فرهنگی مشکلات روز به روز کاهش پیدا کند. برای کاهش مشکلات مردم به‌خصوص ساکنین مناطق محروم نیاز است پیش‌ازبیش تلاش شود، تا زمانی که بتوانم، در حوزه فرهنگی و اجتماعی در شهر خودم فعالیت خواهم کرد.
ان‌شاالله روزی فرا برسد که در جامعه ما به خصوص در مناطق محروم، شاهد مشکلات اجتماعی و فرهنگی نباشیم و در این راستا باید جوانان دغدغه‌مند، جهادی وارد میدان شوند.
در دیگر رسانه ها ببینید:
خبرگزاری فارس
