استاد درس خارج حوزه علمیه امامت جماعت را کاری مهم و ۲۴ ساعته خواند و گفت: کسی که چندین مسئولیت دارد و ۱۰ دقیقه بعد از اذان خود را به مسجد برساند و بلافاصله پس از نماز برود، توفیق چندانی نمیتواند داشته باشد.
به گزارش روابط عمومی بنیاد هدایت، آیت الله علی محمدی خراسانی استاد درس خارج حوزه علمیه ظهر امروز با حجت الاسلام سیدناصر میرمحمدیان مدیرعامل بنیاد هدایت دیدار و گفت‌وگو کردند.
آیت الله محمدی خراسانی مؤلف کتاب«فقه استدلالی مساجد» به اهمیت پرداختن به این موضوع اشاره کرد و اظهار داشت: شاید در بدو امر تصور شود که همه مباحث پیرامون مسجد انجام شده است و بنابراین بحث فقهی در این باب چندان موضوعیت ندارد؛ در حالی که وقتی ورود پیدا می کنیم می بینیم که جزئیات و فروعات بسیاری وجود دارد که هنوز کار نشده است.
ضرورت شکل گیری کرسی‌های درس خارج مسجد
وی فضای کار فقهی با موضوع مسجد را فراوان خواند و گفت: کارهایی که ما انجام دادیم فتح بابی شد تا اساتید دیگر وارد بحث شوند و این کتاب منبع در اختیار آقایان قرار گیرد. اهمیت این موضوع به اندازه ای است که می طلبد از اساتید حوزه خواسته شود که این کار را دنبال را دنبال کرده و ابعاد مختلف مسجد را از بعد فقهی بررسی کنند.
استاد درس خارج حوزه علمیه با تأکید بر اینکه بحث های این کتاب مربوط به فقه مسجد به طور مطلق است، افزود: مساجد خاصه خودش مباحث دیگری دارد که نیاز هست مورد بررسی فقهی قرار گیرند.
آیت الله محمدی خراسانی پیشنهاد داد که گروهی پژوهشی در حوزه مسجد تشکل شود و خاطرنشان کرد: لازم است در کل فقه شیعه و در سطح وسیع تر در سطح اسلام، از طهارات تا دیات هرکجا که واژه مسجد هست گردآوری شود تا ببینیم شیخ طوسی و شیخ مفید و دیگر قدما درباره مسجد چه فرموده اند. همچنین باید سؤالاتی که در این باب وجود دارد، جمع آوری و دسته بندی شده تا به عنوان فروعات فقهی مسجد کار شود و تکمله ای بر این مباحث باشد.
امام، رشته اتصال مردم در مسجد است
وی حلقه وصل و رشته اتصال مردم در مسجد را امام جماعت عنوان کرد و گفت: مسجد بر محور امامت دور می زند و امام تراز مسجد اگر وجود داشته باشد، مسجد آباد می‌شود و در غیر این صورت نمی توان انتظار آبادانی مسجد را داشت.
نویسنده کتاب فقه استدلالی مساجد با بیان اینکه مسجد کانون توحید است، اظهار داشت: به این معناکه مسجد باید تجلی کلمه توحید و توحید کلمه باشد؛ کلمه توحید یعنی باید از در و دیوار مسجد ندای توحید به گوش برسد همان که فرمود « أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَداً» اما در کنار آن، توحید کلمه هم مهم است؛ برخی مساجد مشاهده می شود که جناحی عمل می کنند. مسجد باید نگاه فراجناحی داشته باشد. مسجد نباید در اختیار جمعیت خاصی قرار گیرد تا تبلیغات یک جانبه و یک طرفه داشته باشند.
استاد درس خارج حوزه علمیه با اشاره به تأکید رهبر معظم انقلاب در زمینه جذب حداکثری و دفع حداقلی، گفت: به همین دلیل ایشان فراجناحی بودن سردار شهید سلیمانی را بارها متذکر می‌شدند. مسجد وقف مسلمانان است و ما به لحاظ فقهی حتی مسلمانان غیر شیعه را هم مسلم می دانیم. اگر خدایی ناکرده روحانی مسجد به عنوان پدر معنوی بخواهد در یک جناح خاص قرار بگیرد، طبیعتا عده ای از مردم از مسجد فاصله می گیرند.
شرایط امام جماعت مسجد
آیت الله محمدی خراسانی به شرایط امام جماعت پرداخت و بیان داشت: امام جماعت باید دقایقی پیش از نماز در مسجد حاضر بوده و به تناسب حال پس از نماز هم در مسجد بماند و با مردم در ارتباط باشد. امامی که ۱۰ دقیقه بعد از اذان حاضر می شود و بلافاصله می رود، نمی تواند توفیق چندانی داشته باشد.
وی افزود: مرحوم آیت الله مشکینی در نماز جمعه فرمودند این لباس روحانیت موضوعیت ندارند؛ کسانی در این لباس اند چون واجد شرایط هستند امامت جماعت را به عهده می گیرند اگر کسی در غیر لباس روحانیت باشد هم می تواند امامت کند و البته تا زمانی که روحانی وجود دارد نباید غیر روحانی امامت جماعت را برعهده بگیرد.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم تصریح کرد: در امامت جماعت تراز، عدالت شرط است. علمیت هم به حدی که عالم به احکام جماعت باشد نیاز است. البته ما در این کتاب چهار دسته احکام را درباره مسجد ذکر کردیم و به موضوع امامت نپرداخته ایم.
فعالیت‌های جنبی نباید بُعد عبادی مسجد را تحت الشعاع قرار دهد
آیت الله محمدی خراسانی رعایت شأن مسجد را عرفی دانست و گفت: اینکه در مسجد آهنگ پخش شود با جایگاه مسجد منافات دارد ولو اینکه آن آهنگ حرام هم نباشد. جواز انجام تمام فعالیت های جنبی منوط به این است که به هدف اصلی مسجد صدمه نزند؛ یعنی عبادت در مسجد تحت الشعاع قرار نگیرد.
وی با بیان اینکه ۶۰ مورد از مکروهات مسجد را مورد بحث و نظر قرار داده اند، ابراز داشت: چیزهایی که هتک حرمت مسجد باشد قطعا جایز نیست و در جزئیات باید تک تک موارد بحث شود. همچنین در این کتاب اجزاء مسجد، دیوار، سقف و… احکامش بحث شده است. آنچه که صیغه مسجدیت در آن خوانده شده است حکم مسجد دارد؛ حریم مسجد، آشپزخانه و … در حکم مسجد نیست. بحث بیع و شراء، ادخال سلاح در مسجد، نوم، سخن گفتن در امور دنیوی، از امور مکروه هستند.
استاد درس خارج حوزه علمیه تربیت امام جماعت را امری مهم دانست و گفت: هیچ کدام از طلاب برای امام جماعت شدن تربیت نشده اند؛ این یک نقصی است. اداره مسجد با حدود و مسائلی که دارد یک کار ۲۴ ساعته است. نه اینکه یک روحانی ۱۰ مسئولیت داشته باشد و وقت نماز هم به مسجد برود.
راه اندازی کتابخانه دیجیتال اندیشه محراب
در ابتدا این دیدار حجت الاسلام میرمحمدیان با تأکید بر اینکه بحث «هویت مسجد» نیاز به کار پژوهشی و علمی دارد، اظهار داشت: مجموعه ما بررسی هایی را در این زمینه انجام داده است و در این راستا کتابخانه دیجیتال به عنوان اندیشه محراب راه اندازی شد و سعی کردیم هر کتابی که در این حوزه کار شده است را در آنجا گردآوری کنیم.
حجت الاسلام مهدی موحد مدیر پژوهش بنیاد هدایت نیز موج آفرینی و فعالیت های علمی در عرصه مسجد و امامت را یکی از اهداف این مجموعه برشمرد و گفت: ما نیاز داریم که بزرگوارانی سویه درس خارج خود را به این سمت جهت دهی کنند تا بتوانیم به عنوان الگو به دیگران معرفی کنیم.
در دیگر رسانه‌ها:
