رساندن پیامهای زندگیآفرین اسلام و قرآن به آحاد مردم در لایههای گوناگون اجتماع رسالتی بزرگ است که همتی پیامبرگونه و دستهایی یاریدهنده و تلاشی خستگیناپذیر را میطلبد تا مبلغ و اطلاعدهنده باشند. امروز اما این رسالت بیش از تمام برهههای تاریخ ضروری است چراکه تشکیلات استعماری در جبهه دشمنان اسلام و دیانت و انقلابیگری، بیوقفه و شبانهروز با تکیه بر بودجههای کلان، برای ترویج دینهای منسوخ و تفکرات ضد اسلامی کار میکنند تا فروغ اسلام را کمرنگ کنند. این مشکلات دلیل محکمی بر ضرورت تبلیغ قوی و تأثیرگذار است، یعنی آحاد دلسوزان اسلام و انقلاب اسلامی و نیز اقشار گوناگون بهویژه روحانیون که میتوانند نقشآفرین باشند مسئولیت دارند که برای رساندن پیامهای نورانی اسلام به اذهان و قلوب در معرض تهدید و چه بسا آسیبدیده بهویژه در میان نوجوانان و جوانان، در صحنه حاضر شوند و نقش خود را ایفا کنند.
به گزارش مرکز رسانه بنیاد هدایت، حجتالاسلام والمسلمین غفار رئیسی، روحانی جهادگر و ایثارگر اهل چهارمحالوبختیاری یکی از این روحانیون و مبلغانی است که از دو سال پیش تا کنون توانسته با نفوذ به دل محلهای خاص در غرب شهرکرد که نام محله مقاوم مهدیه را بر آن نهاده، خدمات و اقدامات خاص و منحصر بفرد را به خوبی ادا کند. این روحانی ۳۹ ساله اکنون با خانواده هفت نفری خود در این محله آسیبزا که همواره خاستگاه ناهنجاریها و رویدادهای نامطلوب اجتماعی از نزاع و چاقوکشی تا سوءمصرف مواد مخدر و غیره ساکن است و با تمسک به سیره نبوی در امر تبلیغ که بیش و پیش از هر چیز مبتنی بر الفت و محبت است توانسته قلوب و اذهان اهالی این منطقه را با خود همراه کند تا جایی که سختترین نزاعها با وساطت او ختم به خیر میشود و با تلاش برای اشتغالزایی و حمایت از آسیبدیدگان، آسیبهای اجتماعی با حضور این روحانی ایثارگر و خطشکن کمتر شده است. روز تبلیغ و اطلاعرسانی دینی بهانهای شد تا در گفتوگو با حجتالاسلام رئیسی، او را بیشتر بشناسیم و از اهمیت و بایستههای تبلیغ بپرسیم.
-لطفاً بیشتر خودتان را معرفی کنید.
۳۹ سال دارم و صاحب پنج فرزند از جمله دو پسر طلبه هستم که مرا در امر تبلیغ یاری میکنند. از ۱۳ سال قبل تدریس در حوزه علمیه استان را آغاز کردم و حدود شش سال بهعنوان معاون تهذیب در چند مرکز حوزه علمیه فعالیت داشتهام.
-چه ضرورتی برای حضور در محله ۳۲ شهرکرد و تبلیغ در این منطقه احساس کردید؟
مبنای نیروهای جهادی تکلیفمحوری است، لذا همواره عرصهای را برای کار و خدمت انتخاب میکنند که تکلیف اقتضا کند و در عین حال کاری به مراتب دشوارتر و ویژهتر را بطلبد لذا وقتی به ما اعلام شد که چند منطقه آسیب و آبستن ناهنجاریهای اجتماعی در استان وجود دارد، تصمیم گرفتم در یکی از این مناطق یعنی محله ۳۲ در غرب شهرکرد تکلیفم را ادا کنم و به امر تبلیغ بپردازم و آسیبها را حتیالامکان تقلیل دهم. در واقع کسی زیر بار سختی کار در این محله نمیرفت و اگر هم کسانی قصد حضور داشتند جنس کار را بلد نبودند لذا موفق نمیشدند. با توجه به سابقه بیش از یک دهه اداره کمپ اختصاصی معتادان و سر و کار داشتن با این قشر جهت مشاوره و راهنمایی بهویژه در حاشیه تهران، پیچ و خم کار و زندگی با قشر آسیبدیده را میشناختم. بهویژه اینکه خوشبختانه در این امر توفیق داشتم و معتادانی که بهبود یافتند آنچنان با اراده و قوی بار میآمدند که دیگر سراغ اعتیاد نمیرفتند. لذا همزیستی با این جماعت آسیبدیده و نیاز به توجه و حمایت تجارب خوبی نصیبم کرد که ابزار کارم در محله ۳۲ شهرکرد شد. بر مبنای همین احساس تکلیف در این محله حضور یافتم تا پای کار مردم و صدای رسای آنان باشم و ظرفیتهای آنان را پای کار بیاورم.
– چه مشکلاتی در این مسیر تبلیغی پیش پای شما قرار دارد؟
مشکل نخست برخی مسئولان ذیربطی هستند که به تکلیف خود عمل نمیکنند، بودجههایی به اسم این محله و برای مقابله با آسیبها و مبارزه با مواد مخدر تخصیص یافت اما جای دیگر هزینه شد و وعدههایی به مردم داده شد که به آن عمل نکردند و لذا بدبینی عمومی را در پی داشته است. از جمله اینکه مقرر شد ۲۰ هکتار زمین در این منطقه در اختیار مردم قرار گیرد تا به محل پرورش اسب تبدیل شود. درواقع ما یک شرکت تعاونی پرورش اسب به نام امیدممتازان محله مهدیه را تأسیس کردیم که ۳۶ عضو دارد، این شرکت میتوانست در اشتغالزایی و کارآفرینی منطقه کمک بزرگی باشد اما متأسفانه بعد از چهار سال بهانههای مختلف و عدم تحقق وعدهها، ۲۰ هکتار وعده داده شده تبدیل به هفت هکتار شد و همین میزان نیز تاکنون محقق نشده است.
ریشه شجره نظام اسلامی خون شهیدانی است که جان خود را فدای اسلام و انقلاب اسلامی کردند و امروز اگر ظلم علنی صورت بگیرد باید در مقابل آن ایستاد، لذا در مقابل زورگویی عدهای از مسئولان که نمیخواهند این شرکت پا بگیرد ایستادم و مطالبه خود را به دفتر نماینده ولیفقیه در استان نیز ارائه دادم که ایشان نیز ورود داشت و این مشکل را حل کرد.
-علت ایجاد محلات با این حجم آسیبها چیست؟
در محله ۳۲ یا مهدیه یا محلاتی از این سنخ در اقصی نقاط استان و کشور کار فرهنگی عمیق و فرهنگسازی صورت نگرفته است و بودجههای اختصاص یافته با برپایی برنامههای سطحی و بدون محتوا و تأثیرگذاری به هدر رفته است. تا پیش از حضور بنده که از حدود دو سال قبل کارم را در این محله آغاز کردهام، هیچ مراسم عزاداری حسینی در این منطقه انجام نشده بود و لذا علم عزای حسینی برپا شد و همه پای کار آمدند.
– آیا اتفاقی افتاده که شما را از حضور در منطقه آسیب باز دارد یا پشیمان کند؟
یکی دیگر از مشکلاتی که باید در پاسخ به پرسش پیشین بیان میکردم، سخن عدهای از مردم سطحینگر هستند که ادعای دینداری میکنند اما از دین الفبای آن را نیز نمیشناسند. وقتی سراغ مسئولان برای حضور در منطقه آسیب و پرخطر رفتم، عدهای شروع به دروغپراکنی و تهمت کردند و تهمتهایی مبنی بر موادفروشی و اعتیاد در مورد بنده مطرح کردند و حتی به مسئولان دادگستری و فرمانداری انتقال دادند. این کار آنان باعث ایجاد خلل و کندی در کارم شد اما از مسیر و هدفم باز نماندم و با قدرت ادامه دادم.
-بخشی از فعالیتها و اقدامات خود برای بهبود وضعیت محله را توضیح دهید.
وقتی در این منطقه حضور یافتم، علم حسینی برپا و تمام کارها ذیل این علم انجام شد که برپایی نماز جماعت مستمر یکی از این اقدامات است. همچنین برپایی اردوهای تربیتی در داخل و خارج از استان همواره در دستور کار قرار دارد که هزینههای اردو را با کمک مردم تامین میکنم. درواقع حدود پنج هزار مخاطب دارم و وقتی برای کمک به انجام کاری اعلام نیاز میکنم، مخاطبانم وضعیت مرا در فضای مجازی مشاهده و تا حد امکان کمک میکنند و مجموعه همین مخاطبان پای کار و حاضر در صحنه حکم یک مجمع خیرین را برایم دارد.
محله ۳۲ تنها محله شهرکرد است که هر جمعه با چند خودرو بهصورت دستهجمعی در نماز جمعه حضور دارند. این محله بهظاهر ناهنجار و پرخطر نهتنها هیچ نقشی در اغتشاشات نداشت بلکه حضوری پررنگ در راهپیماییها داشته است که این حاصل کار فرهنگی و ارزشی در این محله است.
-اصلیترین علت موفقیت تبلیغ شما در دل محلهای مملو از آسیب چیست؟
تکیه بر خصلت پیامبرگونه یعنی محبت مهمترین عامل موفقیت در امر تبلیغ است. اهالی محله مهدیه به دلیل اقتضای زندگی بهصورت مستقیم و غیر مستقیم با عناوین تحقیرآمیزی نظیر غربتی و کولی و انواع توهین و تحقیر از سوی عامه جامعه خطاب میشوند و بنده تلاش کردم به آنان تفهیم کنم که شما پیش از هر چیز انسان هستید و عاشق امام حسین(ع) و اهلبیت(ع) نزد خداوند ارزشمند است. درواقع تمرکزم بر برانگیختن فطرتهای پاک انسانی در این افراد و جهت دادن به افکار و برداشتها از خودشان است تا به این باور برسند که انسانها چقدر نزد خدا گرامی و عزیزند.
نفوذ به اذهان و قلوب با بهرهگیری از ابزار محبت و مهربانی خوشبختانه پاسخگو بوده و امروز باید بگویم که دست راست بنده در رسیدگی به امور محله یکی از مصرفکنندگان قدیمی مشروبات الکلی است که سوءمصرف داشت اما خوشبختانه توانست ترک کند و به زندگی عادی بازگردد. تلاشم این است که توجه و رسیدگی به معتادان و مصرفکنندگان مواد مخدر داشته باشم، در منزل آنان حضور مییابم و کرامت و عزت انسانی را به آنان یادآوری میکنم تا بتدریج آنان را برای ترک آماده و اقناع کنم. برگزاری اردوهای تربیتی و فرهنگی برای معتادان ترک کرده از دیگر راهبردها در جهت ماندگار ساختن آنان برای تصمیماتشان است.
برای مبلغ تکتک انسانها یک فرصت هستند که باید جذب دین شوند و از آسیبها دور باشند لذا حتی وقتی معتادی را با لباسها و سر و وضع آلوده میبینم حتیالامکان با اخلاق پسندیده و حتی از حیث مالی کمک و همراهی میکنم تا بتوانم در گام نخست با او رفیق و همراه شوم و در گام بعدی او را از مسیری که در آن قرار دارد باز گردانم و به کمپ هدایت کنم که خوشبختانه در اکثر موارد این افراد مسیر درست را مییابند و اصطلاحاً روی ریل قرار میگیرند و به اذعان خودشان حتی از کمک مجموعههای صیانتی اعتیاد نظیر کنگره ۶۰ و غیره بینیاز هستند.
– در حوزه پیشگیری از آسیبها چه اقداماتی انجام دادهاید؟
جذب کودکان و نوجوانان و جوانان یکی از مهمترین راههای پیشگیری از آسیبها و وقوع جرم و ناهنجاریهاست، بر این اساس ورزش رزمی در این محله احیا و مرسوم شده و اگرچه بهصورت محدود و با امکانات کم اما رویکرد جدی نسبت به ورزش وجود دارد. در حال حاضر تعامل مستمر با ۶۰ نوجوان دارم که مانند فرزندان من هستند و از جمله خدماتی که به آنان میشود، در زمینه تحصیل است. از کمک معلمان بهصورت جهادی بهره میگیرم تا با این نوجوانان کار کنند و آنان را از حیث درسی ارتقا دهند؛ همچنین کلاسهای مشاوره با موضوعات مختلف برای اهالی برگزار میشود.
کار دیگری که در این محله انجام میشود، دعوت از مسئولان و نشاندن آنان پای میز خدمت است که پاسخگوی مردم باشند و مشکلات آنان را حل کنند. همچنین رسیدگی به امور خانوادههای زندانیان و بررسی وضعیت مستمریها از طریق نهادهای مربوط از رویکردهای ثابت کار در محله مقاوم است و کمک مؤمنانه به نیازمندان همواره در دستور کار قرار دارد.
از دیدگاه شما چه کمکاریهایی در امر تبلیغ اتفاق افتاده است؟
اشکال ما در امر تبلیغ عمدتاً این بوده که مبلغان در دل مردم حضور نیافتهاند بلکه منتظر ماندهاند تا مردم به سوی آنان بروند، در تبلیغ نبوی، به تصریح آیه وَأَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ (شعراء/۲۱۴)، خداوند از پیامبرش میخواست که در میان نزدیکان و خویشان خود حاضر شوند و آنان را نسبت به تقوا و خداترسی آگاه کنند. همه ما مقصریم و کمکاری صورت گرفته است. روحانیون وظیفه دارند که آموزشهای تخصصی ببینند و از تجارب افراد موفق در امر تبلیغ بهره بگیرند.
استقامت در کار دیگر حلقه مفقوده در امر تبلیغ است که کمتر به آن توجه شده است و چه بسیار مبلغانی که بهصورت موقتی در محلهای حضور یافته و بعد از مدتی کار را رها کردهاند حال آنکه رابطه مستمر و طولانیمدت از ملزومات تبلیغ است و ارتباط و تعامل اصل بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. توجه به شیوههای نوین تبلیغ و بهویژه بهروز بودن مبلغ و بهرهمندی از سواد رسانه و علم به روشهای مجازی تبلیغ مقوله دیگری است که باید مورد توجه مبلغان قرار گیرد. تبلیغ مجازی و حقیقی دو بال امر تبلیغ هستند و تکلیف مبلغان این است که حضور پررنگ و اثرگذار در فضای مجازی داشته باشند.
-از دیدگاه شما برخوردهای قهری در راستای رفع یا تقلیل و حتی پیشگیری از آسیبها تا چه اندازه جوابگو است؟
در رفع آسیبها و پیشگیری از ناهنجاریها برخورد قهری تا حد بسیار کمی لازم و تأثیرگذار است و با کار فرهنگی و تبلیغی میتوان تا حد زیادی این مشکلات را رفع کرد، همچنان که در محله مقاوم شاهد بودیم بودجههای کلان در طی چندین سال در مقابله با هنجارشکنان و بزهکاران این منطقه تأثیرگذار نبود اما با چند ماه کار فرهنگی و تبلیغی موارد قابل توجهی از آسیبها تقلیل یافت و بسیاری از اهالی هنجارشکن با ما همراه شدند. اصل موضوع تبلیغ دین در جهت مبارزه با آسیبها ناظر به بیدار کردن فطرتهاست که این جز با تبلیغ پیامبرگونه و همراه ساختن اذهان و قلوب میسر نمیشود و چهبسا برخورد قهری باعث جریتر شدن بزهکاران و ساختارشکنان شود.
-از بایستههای تبلیغ بگویید.
روحانی مبلغ باید عضوی و جزئی از تکتک خانههای محله باشد، بنده اگر نوزادی متولد میشود در گوشش اذان میگویم، اگر خانوادهای مشکل مالی دارد حتیالامکان کمکهایی از خیران جمعآوری و نیازش را رفع میکنم، اگر جوانی میخواهد به خانه بخت برود و نیاز مالی دارد حتیالامکان کمک میکنم، برای اموات مردم نماز میخوانم و در یک کلام از گهواره تا گور محله را همراهی میکنم و همدل مردمان این منطقه هستم. روحانی مبلغ و امام محله اگر خود را رساننده مبانی دین به آحاد مردم میداند باید با مردم زندگی کند و اگر مرز و حفاظ با مردم برای خودمان قائل باشیم کار انجام نخواهد شد. از برکات این شیوه تبلیغ همین بس که وقتی در دل محله پر آسیب و پر خطر حضور دارم و در کوچههای آن قدم میزنم هیچ آسیب و ناهنجاری متوجه محله نیست و مردم به حرمت امام محله و امام جماعتشان حرفی نمیزنند و کاری نمیکنند که حمل بر بیحرمتی یا توهین و غیره باشد و بلکه ادب و احترام در رفتار آنان مشهود است. اگر قمهکشی در بخشی از محله اتفاق بیفتد و بنده حضور پیدا کنم، قائله ختم میشود و نزاعها و دعواها با وساطت خاتمه مییابد.
-توصیه شما به طلاب و مبلغان جوان چیست؟
خداوند در چندین آیه از جمله آیه وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِّن قَبْلِکَ فَحَاقَ بِالَّذِینَ سَخِرُواْ مِنْهُم مَّا کَانُواْ بِهِ یَسْتَهْزِؤونَ (انعام/۱۰) به این مضمون اشاره دارد که انبیای الهی در امر تبلیغ همواره مورد استهزاء و ریشخند عدهای جاهل قرار میگرفتند، پیداست که توهین شنیدن و تحقیر شدن از امور معمولی است که در مسیر تبلیغ ممکن است متوجه مبلغان باشد اما اصل این است که مبلغ با دیدن این موارد جا نزند و از مسیر خود باز نماند و پای کار بماند. استقامت در مسیر و ایمان به این لباس بسیار اهمیت دارد و روحانیون و مبلغان باید با تمسک از امام خمینی(ره) چهار ایمان را سرلوحه خود قرار دهند که ایمان به خدا، راه، هدف و حرفش بود و بر سر این چهار ایمان محکم و استوار ایستادند.
-کلام پایانی
امروز متأسفانه روحانیون و طلاب حضور کمرنگی در اجتماع دارند و کمتر آنان را در بازار و خیابان و مکانهای عمومی و تفریحی میبینیم، ما در محله مقاوم به همراه اهالی به تماشای فیلم در سینما و تئاتر میرویم و هیچ ابایی از این مسئله وجود ندارد. امروز ظرفیت عظیم بازار در فرهنگسازی و گفتمانسازی و ایجاد حرکتهای مؤثر اجتماعی نادیده گرفته شده حال آنکه همین بازاریان در کف میدان بودند که با هدایت و راهنمایی روحانیون انقلاب عظیم اسلامی را به پیروزی رساندند. تجار مقلد و پیرو روحانیت در طول تاریخ حتی باعث گسترش اسلام در سطح جهان شدند که در رأس آنان حضرت خدیجه(س) قرار دارد. این ظرفیت برای محله مقاوم دیده شده و خوشبختانه با ایجاد تعامل خوب و اعتمادسازی با تجار و بازاریان میتوانم کمکهای خوبی در جهت رفع مشکلات مردم جذب کنم.
در دیگر رسانه ها ببینید:
خبرگزاری ایکنا