سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان با موضوع “جهاد تبیین و ضرورت اصلاح برداشت های ناروا از دین”، سال ۱۴۰۱
جلسه یازدهم: یکی از تلقی های ناروا از دین، این است که ما در اثر تکرار زیادی و نابجا از احکام اسلامی و تکالیف، دین را یک امر صرفاً تکلیفی نمایش دهیم و ولایت و نبوت را یک امر تکلیفی قلمداد کنیم. تکلیفی یعنی چه؟ دین آمده است تا شما را با تکلیف خود آشنا کند، باید این تعریف را کامل کنیم تا باعث سوء تفاهم نشود. مسئله اصلی بشر از ابتدا تا به حال نه اطاعت از خداست و نه اطاعت از اولیای خداست. اطاعت احکام و تکالیف در دین هست، اما همه اینها جنبه مقدماتی دارد. اطاعت جز بسیار مهم دین است اما مقدمه است. اطاعت ما را به قدرت تشخیص می رساند و به ما بصیرت می‌دهد. خدا اگر می‌خواست ما مطیع باشیم ما را فرشته خلق می کرد، خدا نمی خواهد به ما فقط تکلیف بدهد بلکه می‌خواهد ما را به قدرت تشخیص برساند. قسمت اعظم زندگی مان با قدرت تشخیص مان اداره می شود نه با تکلیف. خداوند می‌خواهد ما خودمان به قدرت تشخیص برسیم و جزئیات را خودمان تشخیص دهیم. به خاطر همین مسائل کلی برای ما گفته شده است. دین به دنبال دستور دادن نیست، می خواهد به ما قدرت تشخیص و تصمیم گیری بدهد. در سوره حدید می‌فرماید: پیامبران آمده اند تا مردم برای قسط قیام کنند تا معلوم شود چه کسی خدا و رسولش را کمک می کند. بعضی ها آنقدر برداشت تکلیفی از دین دارند که دائم به دنبال تکلیف هستند. انسان هرگز نباید قدرت تشخیصش را تعطیل کند حتی در هنگام تقلید هم باید تشخیص باشد. امام حسن مجتبی (ع) در حدیثی فرمودند: «شما را وصیت می کنم به تقوا، تقوا شما را به حکمت می رساند.» حکمت همان قدرت تشخیص است. اطاعت مسیر است برای اینکه به حکمت برسیم. دین ما دین تشخیص است.
