سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان با موضوع “جهاد تبیین و ضرورت اصلاح برداشت های ناروا از دین”، سال ۱۴۰۱
خلاصه جلسه چهارم: بالاخره در طول زمان تلقی های ناروایی از دین در اذهان شکل گرفته که موجب دین گریزی ها و دین ستیزی هاست، و از طرفی دیگر موجب غرور بیجای دینداران شده است و موجب ناکارآمدی دین برای اداره حیات بشر شده است. اکثر این نتایج مربوط به برداشت های نادرست از دین است. اولین تلقی نادرست از دین، تلقی نادرست به معنای تلقی مبالغه آمیز و نابجاست و تلقی عقیدتی داشتن از دین است، یعنی عقیده و ایمان را در دینداری بالاتر از آن چیزی که هست تصور کنیم. تلقی عقیدتی از دین نارواست، چون به عقیده و ایمان بهای بیشتر از آنچه که در دین دارد داده می‌شود و همه رفتارهای انسان را وابسته به عقیده و ایمان می دانیم و تصور می کنیم که آغاز ماجرای دینداری به ایمان افراد بستگی دارد و برداشت کنیم که پیامبر اکرم (ص) بر سر ایمان می‌جنگیدند. در قرآن کریم آن چیزی که عامل ارزش یافتن انسان هاست اصالتا ایمان نیست، بلکه تقواست. در قرآن تصریح شده است که عاقبت به خیری از آن متقین است. تقوا بر ایمان ترجیح دارد و صرف داشتن ایمان شرط برای قبولی عمل نیست. در قرآن کریم می فرماید اگر تقوا داشته باشید ایمان هم می آورید. تقوا قبل از ایمان است. تقوا یعنی مراقبت در رفتار و بنا داشته باشید که هر کاری را نکنید و هر رفتار را انجام ندهید و این درجه ای از تقواست. تقوا چیزی از جنس برنامه و سبک زندگی است. انسان باید سبک زندگی اش درست باشد، تا ایمان بیاورد. ایمان ارزش خاص خودش را دارد، اما نه اینکه مهمتر از تقوا باشد. دین یعنی روش زندگی. دین به معنی تزریق کردن هر روز عقیده نیست. مردم گمان می‌کنند که اصل کار دین این است که آمده است در مقابل عقیده مسیحیت و یهودیت به ما عقیده بدهد، ولی این تصور نادرستی است. دین آمده تا بی بند و باری را در زندگی از بین ببرد، دین می خواهد با نظارت انسان‌ها را مرتب کند.
