خبرگزاری فارس- گروه قرآن و فعالیت‌های دینی: حجت‌الاسلام سید ناصر میرمحمدیان مدیرعامل بنیاد هدایت با حضور در خبرگزاری فارس ضمن بازدید از این مجموعه با مدیرعامل، سردبیر و خبرنگاران این رسانه دیدار و گفت‌وگو کرد.
بناید هدایت از جمله مجموعه‌های جدید در ساختار سازمان تبلیغات اسلامی است که با رویکرد سازماندهی فعالیت‌های محله‌ها خصوصاً مساجد و ائمه جماعات کار خود را آغاز کرده است.
این بنیاد سعی دارد کارکرد مسجد و امام جماعت را از فضای مسجد خارج و امام جماعت را به عنوان امام محله به عنوان عنصری برای رفع مشکلات و کمبود‌های محله معرفی کند.
محمدخانی: به دنبال معرفی اشخاصی هستیم که بی نام و نشان در پی خدمت به مردم هستند
در ابتدای این نشست مطهر محمدخانی سردبیر خبرگزاری فارس با اشاره به رویکرد قهرمان‌محوری این خبرگزاری گفت: خبرگزاری فارس با رویکرد پرداختن به اخبار خوب و امیدبخش به دنبال اشخاصی می‌رود که بی نام و نشان در پی خدمت به مردم هستند.
با توجه به شیوع کرونا پزشکان، پرستاران، طلاب و جهاگران بسیاری هستند که در میدان مبارزه با ویروس و فعالیت‌های گسترده‌ای انجام می‌دهند و ما به عنوان رسانه و وظیفه خود می‌دانیم تا با انعکاس خدمات آنان گوشه‌ای از این زحمات را جبران کنیم.
در ادامه حجت‌الاسلام میرمحمدیان به تشریح فعالیت‌های بنیاد هدایت خصوصاً رویکرد این بنیاد در خصوص آسیب‌شناسی کارکرد مسجد و روحانیون در محله‌ها در قالب طرح امام محله پرداخت که در ادامه تقدیم می‌شود.
در سازمان تبلیغات اسلامی از همان روز نخست مشاهده کردیم سازماندهی‌ها عمدتاً با نگاه مدرن است و تخصص‌گرایی بیش از حد در دستور کار قرار دارد این امر زمان و مکان را از سازماندهی حذف کرده است و به این صورت مخاطب این نوع سازماندهی هم افراد خاص بودند.
مسجد فقط نمازخانه نیست و امام هم فقط پیش نماز نیست
ما در طراحی برنامه‌ها مکان پایه و محله‌محوری بودن را در دستور کار قرار دادیم به این صورت که دیدیم در محله مسجد و امام جماعت بهترین محور هستند و می‌توانند خدمات گسترده‌ای به مردم ارائه کنند. رویکرد ما این بود که مسجد فقط نمازخانه نیست و امام هم فقط پیش نماز نیست، بلکه آنها می‌توانند کارکردهای بسیار زیادی در یک محله ایفا کنند.
در بررسی‌های اولیه دیدیم ما ۸۰ هزار محله در کشور داریم که حدود ۸۰ هزار مسجد دارند، البته توزیع نامتناسبی هم در قرارگرفتن مساجد در مناطق مختلف وجود دارد، مثلاً زیرا ممکن است در ۱۰ هزار محله مسجد نداشته باشیم و نیاز به ساخت مسجد وجود داشته باشد و در ۱۰ هزار محله هم به دلیل نبود جمعیت مساجد خالی مانده باشد که این هم از جمله مشکلاتی است که نیازمند بازنگری و اصلاح است.
باید کاری کنیم که مردم خودشان بخواهند در محل امام داشته باشند
البته رویکرد ما این است که مساجدی که در زمینه‌های مختلف اجتماعی در محله فعال بودند را شناسایی و به آنها کمک کنیم. ما از ابتدا به دنبال گفتمان برای تبیین اهداف‌مان نبودیم زیرا به این نتیجه رسیدیم که اگر بتوانیم برای مردم الگوسازی کنیم، آنها خودشان می‌آیند و حرف ما را گوش می‌دهند ما باید کاری کنیم که مردم دوست داشته باشند در محل امام داشته باشند و برای این کار ابتدا باید خصوصیات الگو‌هایی را استخراج می‌کردیم و در این راستا مساجد و محلات را در پنج سطح تقسیم‌بندی کردیم.
تقسیم‌بندی مساجد کشور در پنج سطح
اول، مساجدی که در آن نماز خوانده می‌شود و در مناسبت‌های خاص هم برنامه‌هایی مانند عزاداری و تلاوت قرآن دارند. این مساجد بیشتر حکم نمازخانه را دارند تا مسجد.
دوم، مساجدی که کار تربیتی می‌کنند، تشکیلات خیریه دارند، مراسم‌های فرهنگی، آموزشی و خدمات مختلفی به مردم ارائه می‌کنند. اینها به معنی واقعی مسجد هستند.
سوم، در این سطح مسجد محله و امام محله با یک کارکرد مشخص به جز فعالیت‌هایی که در گروه ۲ وجود داشت تلاش می‌کنند مسائل و مشکلات محله را هم حل کنند.
چهارم، مساجدی که ظرفیت حاکمیت را پای کار می‌آورند و حکمرانی را بر عهده می‌گیرند و پنجم هم مساجدی که موضوع تمدن‌سازی را در دستور کار دارند، یعنی هم مدل برای تمدن‌سازی ارائه می‌کنند و هم برای آن نرم‌افزار طراحی می‌کنند.
به این صورت پنج سطح را برای مساجد تعریف کردیم و کارکرد هر سطح را هم مشخص کردیم، یعنی مثلاً در هر سطح کار به چه صورت باید باشد و آموزش‌ها چگونه باید انجام بگیرد.
هدف ما این نیست که کاری را به مسجد و یا امام جماعت دیکته کنیم. ما می‌خواهیم امام را بدون اینکه به او زور بگوییم و مجبورش کنیم، ارتقا دهیم. در این راستا هم کارکردهایی برای امام طراحی شد که از جمله آن می‌توان به «اقناع اندیشه امام مبنی بر اینکه من امام محله هستم»، «پشتیبانی کردن از وی و مسجد»، «رفع موانع پیش روی امام برای حل مشکلات مردم»، «نظارت و ارزیابی عملکرد امامان محله»، «توجه به استقلال امام در فعالیت‌ها» و بسیاری موارد دیگر تدوین شد. در گام بعدی شبکه‌ای را به عنوان شبکه راهیاری طراحی کردیم که اینها بروند و کنار امام باشند و به او برای ارتقا کمک کنند.
ما به دنبال نصب امام در محله‌ها نیستیم زیرا عقیده ما این است که روحانیان محل خودشان باید پای کار مردم بیاید و نشان دهند که امام محله است که با عملکردش اعتماد مردم را جلب می‌کند، به این صورت خود مردم هم حرکت می‌کنند و مسیر را برای او هموار می‌کنند و امام هم آنها را راهبری می‌کند.
باید رسانه با معرفی الگو‌ها به مردم در راستای ارتقاء امام محله گام بردارد
حال ما برای رسیدن به این اهداف به رسانه نیاز داریم زیرا هدف ما این است که امامان محله‌هایی که موفق هستند را به عنوان الگو به دیگر امامان معرفی کنیم، دوست داریم چهره‌ای به مردم معرفی شود که امام محله است، درد مردم درد اوست و به دنبال حل مشکلات مردم است. در این راستا روحانی‌های زیادی فعال هستند که کارهای بزرگ انجام می‌دهند و به کمک رسانه می‌توان آنها را به عنوان الگو معرفی کرد.
در ادامه پیام تیرانداز مدیرعامل خبرگزاری فارس ضمن خیرمقدم به مسئولان بنیاد هدایت در‌خصوص ساماندهی مساجد و امام محلات گفت: این حرکت بسیار مطلوب و امید آفرین است، البته در موضوع رشد و هدایت اصل ماجرا نیروی انسانی است و در این زمینه بسیاری از مشکلات به دلیل نداشتن نیروی انسانی است.
شما به دو رکن اساسی در این زمینه یعنی داشتن مهارت و مهارت بخشی به خوبی اشاره کردید اما نکته اساسی این است که آیا آن شخص که امام محله است می‌تواند به خوبی با مردم ارتباط برقرار کند؟ آیا به خوبی مهارت دارد؟ و اگر دارد می‌تواند مهارت‌ها را انتقال دهد؟
ممکن است یک شخص به عنوان امام محله حتی مهارت هم داشته باشد اما انسان درون‌گرایی باشد و نتواند به خوبی با جامعه ارتباط برقرار کند و از اینجا انتخاب درست شخص امام محله بسیار مهم است.
میرمحمدیان: ما نمی‌توانیم امام جماعت مساجد را عزل و نصب کنیم، ما فقط می‌خواهیم به آنها کمک کنیم و همچنین افراد موفق را شناسایی و آنها را به عنوان الگو معرفی کنیم، به این صورت خود مردم به مرور امام قوی و خوب برای مسجد و محله خود انتخاب می‌کنند و آرام آرام این پالایشی که مدنظر است صورت می‌گیرد.
باید ۲ تا ۳ هزار مسجد موفق و قوی را شناسایی و آنها را به عنوان الگو معرفی کنیم
ما باید بتوانیم از این ۸۰ هزار مسجد موجود در کشور ۲ تا ۳ هزار مسجد موفق و قوی را شناسایی و آنها را به عنوان الگو معرفی کنیم. در این صورت می‌توانیم امید داشته باشیم که این چند هزار مسجد الگو بتوانند بر روی دیگر مساجد و محله‌ها هم تأثیر بگذارند.
تیرانداز: در این زمینه به عنوان رسانه نقشه خود را انجام می‌دهیم شما باید در موضوع شناسایی سوژه‌ها و همچنین تنوع فعالیت سوژه‌ها به رسانه کمک کنید باید به گونه‌ای عمل کنیم که دچار تکرار نشویم، باید کارکردهای مختلف را در مساجد موفق به شناسایی و در معرفی هر کدام یک کارکرد ویژه و بخصوص را بولد کنیم.
به گزارش فارس در پایان این نشست دو طرف بر همکاری بیشتر به منظور شناسایی و معرفی مساجد و امامان موفق تأکید و مقرر شد برای این کار برنامه و دستور‌العملی هم تدوین شود.
