معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی قم با بیان اینکه در طرح تحولی مساجد در سایه برنامه‌ریزی مردمی به سمت تعالی پیش می‌رویم، گفت: در دوره تحول، مسجد به‌عنوان مسجد جامعه‌پرداز در نظر گرفته می‌شود که در حل مسائل مختلف دخیل بوده و نسبت به هیچ مسئله‌ای بی‌تفاوت نیست.
به گزارش مرکز رسانه بنیاد هدایت، همان‌طور که مسجد به‌عنوان یک مکان مقدس، مرکز هویت و انسان‌سازی به‌شمار می‌رود؛ امام جماعت نیز در ارتقای جایگاه مسجد نقش اساسی دارد و به مسجد حیات می‌بخشد. امام جماعت تنها امام مسجد نیست و امام تمام محله است و باید تمام مشکلات و گرفتاری‌های مردم محل را مشکل و گرفتاری خود بداند.
در همین راستا یکی از برنامه‌های اداره کل تبلیغات اسلامی قم طرح تحولی مساجد است که در متن ذیل به تشریح این طرح پرداخته شده است.
حسن علی‌محمدی، معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی قم در رابطه با نگاه تحولی این نهاد به حوزه مسجد بیان کرد: موضوع مسجد از ابعاد مختلف قابل پردازش و توجه است؛ بُعد اول، پایگاه فرهنگی و هسته مقاومت مسجد است، بُعد دوم امام مسجد که محوریت حکمرانی الهی در محله را دارد، بُعد سوم حلقه‌های میانی مرتبط و ساختارهای مردمی نقش‌آفرین در مسجد و بُعد چهارم نسبت مسجد با حل مسائل مختلف محله را شامل می‌شود.
وی گفت: در دوره تحول، مسجد به‌عنوان مسجد جامعه‌پرداز در نظر گرفته می‌شود؛ در منظومه فکری امامین انقلاب نسبت به پایگاه مسجد مبانی و نگاه‌های خاص و ویژه‌ای وجود دارد که در حال حاضر با توجه به واقعیت‌های موجود، جامعه به سمت این مطلوب در حال حرکت است.
علی‌محمدی افزود: در نگاه جدید، جایگاه مسجد، امام مسجد، حلقه‌های میانی یعنی فرد یا مجموعه‌هایی مثل هیئت مذهبی، پایگاه مقاومت بسیج، هیئت امنا، کانون فرهنگی هنری و… که با مسجد مرتبط هستند، مسائل محله و مسجد را در مسیر تعالی فعالانه حل می‌کنند.
سه محور اساسی نگاه تحولی به مسجد
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی قم گفت: این بحث را می‌توان در سه محور اساسی به صورت منسجم تشریح کرد؛ یک نگاه به امام مسجد است که باید مبتنی بر منظومه فکری مقام معظم رهبری به سمت حکمرانی مردمی در حل مسائل متعدد جامعه قدم برداریم و اداره جامعه را به خود مردم واسپاری کنیم، زیرا مسجد متعلق به مردم است و ذیل ساختار و سازمان خاص حاکمیتی تعریف نمی‌شود و مردم میتوانند صرف‌نظر از نقش و تکالیف نهادهای حاکمیتی، پشتیبان، تسهیل‌گر، تنظیم‌گر و مانع‌زدا با استفاده از ظرفیت محله و مسجد در حل مسائل محله نقش‌آفرین باشند.
وی اظهار کرد: در محور اول اگر قصد تعالی مسجد را داشته باشیم، باید در اداره جامعه و محله به سمت «حکمرانی مردمی» برویم که محوریت این حکمرانی امام محله است. در حکمرانی مردمی امام مسجد، امام محله است و در حل مسائل عدیده جامعه خود دخالت داشته و راهبری زیست‌بوم فرهنگی و تبلیغی محله را در دست دارد.
علی‌محمدی گفت: زمانی که مسائل مختلف مردم در محله را مطالعه می‌کنیم، حداقل با ۲۴ نوع مسئله اعم از فرهنگی، اجتماعی، امنیتی، تبلیغی، اقتصادی، سیاسی و… مواجه می‌شویم. در حالت مطلوب مسجد جامعه‌پرداز در حل مسائل مختلف محله خود دخیل بوده و نسبت به هیچ مسئله‌ای بی‌تفاوت نیست. بنابراین، در نگاه تحولی، به سمت تعالی مسجد، امام و ساختارهای مردمی مسجد پیش می‌رویم.
تدوین سند ملی مسجد
وی از «تدوین سند ملی مسجد» خبر داد و گفت: این سند در بنیاد هدایت که یک ساختار جدید در سازمان تبلیغات اسلامی با هدف تعالی جایگاه مسجد و امام است آماده شده و در آن مأموریت همه نهادهای حاکمیتی مرتبط با مسجد کاملاً مشخص و تفکیک شده است.
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی قم اظهار کرد: بنیاد هدایت نمایشگاهی دائمی نیز با موضوع مسجد جامعه‌پرداز در مسجد مقدس جمکران دایر کرده که این نگاه تحولی در آن نمایشگاه به نمایش گذاشته شده و بستری برای بازدید فعالان فرهنگی، مدیران، مسئولان نهادهای حاکمیتی و همه افرادی که در حوزه مسجد نقش‌آفرینی می‌کنند فراهم شده است.
وی با بیان اینکه محور دوم که اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان قم تمرکز و توجه ویژه‌ای به آن دارد، «جهاد تبیین» است، گفت: در آن مدل و الگویی که برای حل مسائل در محلات و مناطق مختلف پیگیری می‌شود، پایگاه اصلی فرهنگی و هسته مقاومت اولویت‌دار مسجد بوده و مبنای این اداره‌کل در عملیاتهای فرهنگی جهاد تبیین است که به این منظور سلسله نشست‌ها، همایش‌ها و کارگاه‌هایی برای توانمندسازی ائمه جماعت و هیئت‌های مذهبی و بقیه شبکه‌های مرتبط در حال برگزاری است.
علی‌محمدی بیان کرد: همچنین نرم‌افزار معنوی که ما با محوریت مسجد پیگیری می‌کنیم، موضوع «سبک زندگی» است که به‌عنوان محور سوم طرح تحول این اداره‌کل است؛ مقام معظم رهبری در سخنرانی‌های متعدد نرم‌افزار معنوی تحقق تمدن نوین اسلامی را سبک زندگی می‌دانند و در واقع در طرح تحول مسجد، ظرف حکمرانی مردمی، مظروف سبک زندگی و مبنای ما جهاد تبیین است؛ لذا محتوایی که در محلات مختلف استان و در عملیاتهای مختلف فرهنگی مورد استفاده قرار می‌گیرد، سبک زندگی است که به ریز موضوعاتی از قبیل زیارت بامعرفت، جمعیت، عفاف و حجاب، مهارت‌های زندگی و محتواهایی از این قبیل توجه ویژه‌تری می‌شود.
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی قم تصریح کرد: نقطه عزیمت ما در نگاه تحولی در سال ۱۴۰۱ طرح تحول ۵۰ مسجد بود که با عنایت الهی در سال آینده به ۱۲۰ مسجد می‌رسد.
وی گفت: این برنامه‌ها با امام جماعت در میان گذاشته می‌شود و به‌صورت کاملاً اقتضایی مبتنی بر نظام مسائل و نیازمندی‌هایی که محلات دارند، با تشخیص مسائل اولویت‌دار و با محوریت و پشتیبانی امام و حلقه‌های میانی فعال در محله اجرای آن آغاز می‌شود.
علی‌محمدی ادامه داد: هر محله نیازها، مسائل و آسیب‌های خاص خود را دارد که باید با برنامه‌ریزی هوشمندانه مبتنی بر نظام مسائل محلات و مردم محله در جهت حل این مسائل با محوریت مسجد قدم برداشت. لازم به ذکر است که در اجرای عملیاتهای فرهنگی باید با یک الگوی برنامه‌ریزی مردمی پیش رفت و به نخبگان و تشکل‌های مردمی در شأن اندیشه‌ورزی و برنامه‌ریزی هم اعتماد کرد.
مردمی‌سازی یکی از مبانی طرح تحول
وی اظهار کرد: مردمی‌سازی یکی از مبانی طرح تحولی مساجد است که در سه سطح شناسایی مسائل، راهکاریابی مسائل و حل مسائل محلات باید با محوریت مردم محله و با نقش پشتیبانی، تسهیل‌گری، مانع‌زدایی و تنظیم‌گری نهادهای حاکمیتی کار را پیش برد.
معاون فرهنگی اداره‌کل تبلیغات اسلامی قم گفت: در حوزه مسجد یکی از تحولات جدی که در حال شکل گرفتن است، توسعه دایره مخاطبان و جوان‌سازی مساجد از لحاظ مخاطب است. اقدامات و برنامه‌های متعددی در محلات شروع شده تا این هدف به‌صورت حداکثری در مساجد استان محقق شود.
وی تصریح کرد: در رابطه با بانوان هم طرح‌ها و اقداماتی در محلات شروع کردیم که خروجی آن تسهیل حضور بانوان در مساجد و بسترسازی برای کنشگری این قشر در حل مسائل متعدد بانوان با محوریت خودشان خواهد بود.
علی‌محمدی ادامه داد: در طرح تحول اداره‌کل، ساختار جدیدی به‌عنوان «راهیار بانوان» ایجاد شده و در هر محله یکی از بانوان فعال و تأثیرگذار به‌صورت تعینی و مردمی مسائل مختلف بانوان را در محله راهبری می‌کند؛ در این طرح نقش بانوان را در حوزه حکمرانی و حوزه برنامه‌ریزی مستقل می‌بینیم و به شبکه امامان جماعت و مجموعه‌های مردمی تأکید می‌کنیم که ظرفیت بانوان را متناسب با استعدادی که دارند به‌کار بگیرند.
وی اظهار کرد: یک ساختار جدید دیگر به نام «شبکه شریکه‌الامام» به‌عنوان همسران ائمه جماعت ایجاد شده که همسر امام همراه با مسئول خواهران مسجد و کنشگران مؤثر بانو در محله در جلسه حضور می‌یابد و کارشناس بانوان در این جلسه، طرح‌ها و برنامه‌های مختلف که در محله با محوریت مسجد انجام می‌شود را تشریح و تبیین می‌کند، در نتیجه برای حل مسائل مربوط به بانوان خود بانوان محوریت دارند.
در دیگر رسانه ها ببینید:
خبرگزاری ایکنا
